Konserwacja kłodzkich średniowiecznych archiwaliów

W marcu br. kłodzkie niezwykle cenne średniowieczne archiwalia prezentowane były na wystawie w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej.
Są to dokumenty, należące do zespołu tzw. „archiwum pojoannickiego”, które obecnie są częścią zbiorów archiwalnych kłodzkiego kościoła jezuitów.
Zespół ten liczy ponad sto dokumentów, część z nich sporządzona jest na pergaminie. Najstarszy dokument pochodzi z 1285 r. i dotyczy odpustu dla franciszkanów i klarysek w prowincji czesko-polskiej. Większość archiwaliów opatrzona jest w cenne pieczęcie wystawców – woskowe oraz ołowiane na sznurkach jedwabnych lub paskach pergaminowych. A wystawcami byli m.in. cesarz Karol IV, papież Klemens VI czy też pierwszy arcybiskup praski Arnošt z Pardubic. Pieczęcie te oprócz wartości historycznej przedstawiają też duże walory artystyczne i ikonograficzne.
Zbiór zawiera dokumenty nie tylko dotyczące joannitów ale także augustianów. Oba zakony działały w średniowieczu w Kłodzku, a pamiątki po nich przejęli jezuici.
Okazję do zorganizowania wystawy w Warszawie było zakończenie prac konserwatorskich nad częścią archiwaliów. Konserwacji poddano 67 dokumentów.
Inicjatorami przeprowadzenia zabiegów konserwatorskich oraz autorami projektu, na który pozyskane zostały środki finansowe, byli kłodzczanie: Henia Szczepanowska, Mietek Kowalcze oraz ks. Robert Mól z parafii jezuitów. Środki pozyskane zostały z Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych w ramach projektów „Archiwa jezuitów kłodzkich. Od-nowa 2” oraz „Archiwa jezuitów kłodzkich. Od-nowa 3”. Zgodnie z tymi projektami zespół pod kierunkiem dr hab. Weroniki Liszewskiej przeprowadził prace badawcze i konserwatorskie 67 najstarszych XIII- i XIV-wiecznych dokumentów. Efekty tego przedsięwzięcia kłodzczanie mogli obejrzeć na wystawie w Kłodzku w 2019 r. Kolejne zaś upublicznienie prac konserwatorskich w formie wystawy odbyło się w marcu 2020 r. w Warszawie.
Wydany został też katalog wystawy, ze szczegółowym opisem projektu, wykazem dokumentów poddanych konserwacji oraz z cenną dokumentacją fotograficzną prezentującą wyniki pracy. Na okładce katalogu wykorzystano mikroskopową fotografię pieczęci z dokumentem arcybiskupa Arnošta z Pardubic, sporządzonego 21 III 1352 r. W Pradze (autorzy zdjęcia – Weronika Liszewska i Jacek Tomaszewski). Prezentujemy także trzy karty z katalogu pokazujące wybrane dokumenty przed i po konserwacji.