Nasza Gmina promuje aktywny i zdrowy styl życia

Obywatele sami sprawdzają, na co i w jaki sposób wydawane są gminne, niemałe pieniądze pozyskiwane z zezwoleń na sprzedaż alkoholu.
Ilekroć kupujemy napoje alkoholowe gminną kasę zasilają pieniądze z zezwoleń na sprzedaż trunków. Zgodnie z prawem, mają one służyć wyłącznie realizacji gminnych programów rozwiązywania problemów alkoholowych
i przeciwdziałania narkomanii. Czy tak jest ? W kilkunastu gminach prowadzony jest program monitorowania tzw. „pieniędzy alkoholowych/korkowych/kapslowych”.
Katowice, Malbork, Morąg, Oława, Opole, Orzysz, Pszczyna, Rabka-Zdrój, Ruda Śląska, Rybnik, Skarżysko-Kamienna, Stronie Śląskie, Strzegom, Szczecin, Świecie i Wrocław jako pierwsze trafiły pod społeczną lupę. Spoglądają przez nią ( przez tę lupę ) nie zawodowi kontrolerzy - ale sami mieszkańcy. Do roli strażników obywatelskich przygotowało ich ogólnopolskie Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich (SLLGO).
- W przypadku największych miast mówimy o środkach rzędu kilkunastu milionów złotych rocznie – wyjaśnia Agnieszka Podgórska z SLLGO, koordynatorka projektu Mocna Straż. Pieniądze powinny być przeznaczane
w 100 % na realizację Gminnych Programów Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Zapobiegania Narkomanii. – Mimo to, otrzymujemy sygnały, że fundusze te służą często łataniu dziur budżetowych w innych obszarach funkcjonowania gmin.
W ramach rozpoczętego programu, władzom na ręce patrzą mieszkańcy. Skupiają się na efektywności i przejrzystości pozyskiwania oraz wydawania „pieniędzy korkowych”. Nie mniej ważne jest na ile skutecznie gminy zapobiegają i rozwiązują problemy związane z uzależnieniami.
To właśnie dlatego szesnaście obywatelskich „grup osób dociekliwych” sprawdza, jak zapadają decyzje o wydatkowaniu pieniędzy, oraz w jakim stopniu są one zgodne z rzeczywistymi potrzebami mieszkańców. Przeszkoleni obywatele-strażnicy analizują gminne dokumenty, przeprowadzą wywiady z kluczowymi osobami –wójtami, prezydentami lub burmistrzami, członkami komisji do spraw zapobiegania alkoholizmowi, radnymi, pracownikami ośrodków pomocy społecznej. Idą też w teren, by na własne oczy przekonać się jak w praktyce wyglądają efekty programów; odwiedzą festyny, imprezy i zabawy finansowane z „pieniędzy korkowych” i będą obserwować, co się na nich dzieje – czy mówi się o trzeźwości, a może wręcz odwrotnie alkohol jest częścią imprezy. Jaka jest ogólna atmosfera wydarzenia – czy można powiedzieć, że spełnia swój cel ? Przyglądają się, co dzieje się wokół punktów sprzedaży alkoholu. Rozmawiają ze sprzedawcami i klientami.
W projekcie sprawdzamy czy wydatki są planowane i ewaluowane oraz – co bardzo ważne - czy pieniądze są przeznaczane na działania mogące w dłuższej perspektywie zmienić sytuację na lepszą. Przyglądamy się, czy gminy łożą na zadania nie związane z programem profilaktyki ( np. izby wytrzeźwień, baza sportowa, opieka nad dziećmi, promocja gminy ) czy też pieniądze te są kierowane zgodnie z ustawą na pomoc uzależnionym i ich rodzinom.
Pilotażowa faza monitoringu potrwa do końca 2011 roku. Wszystkie dane zbierane są za pomocą narzędzia sieciowego, zbudowanego specjalnie w tym celu. Po przetestowaniu narzędzia, będzie mógł z niego korzystać KAŻDY. Pracom towarzyszyć będą dyskusje i spotkania z ekspertami. Aktualności na temat projektu udostępniane są na stronie www.watchdog.org.pl/korkowe.
Autorem narzędzia do monitoringu oraz jego organizatorem jest Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich – organizacja, która bada przejrzystość działań administracji i efektywność wydatkowania przez nią środków. Działania realizowane są w ramach projektu „Mocna Straż” Stowarzyszenia Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich, finansowanego ze środków Fundacji im. Stefana Batorego w ramach programu DEMOKRACJA W DZIAŁANIU, komponent Nadzór.
Strońskie Forum Obywatelskie prowadzi monitoring na terenie Kotliny Kłodzkiej, w Gminie Stronie Śląskie. Rozmawialiśmy z pracownikami opieki społecznej, urzędnikami, pracownikami Punktu Konsultacyjnego i grupy wsparcia. Zebraliśmy wiele dokumentów. Obserwujemy nie brak chęci, a brak szkoleń. Pieniądze w ramach Gminnego Programu powinny być wydawane również na dokształcanie; przygotowywanie ludzi do pracy w dziedzinie zarówno planowania jak i realizacji zagadnień związanych z rozwiązywaniem problemów uzależnionych i ich otoczenia społecznego. Otoczenie społeczne to każdy z nas; nie wiemy kiedy ktoś z naszych bliskich zostanie potrącony przez nietrzeźwego/naćpanego/skacowanego kierowcę … i nie tylko dlatego. To niekończąca się historia w zaklętym kręgu rodziny. Działania w tym obszarze życia społecznego wymagają specyficznej, ugruntowanej i aktualizowanej wiedzy oraz umiejętności. Na obecnym etapie monitorowania już widzimy, że część pieniędzy jest wydawana niezgodnie z uchwałą Rady Miejskiej Stronia Śląskiego w sprawie Gminnego Programu Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Jesienią planujemy zorganizowanie debaty na temat problemów uzależnień w naszej Gminie. Oczekujemy na Państwa pomysły, krytyczne i konstruktywne opinie oraz informacje z tej dziedziny gminnego życia.