Organizacje pozarządowe na Ziemi Kłodzkiej (cz. 9)

Autor: 
Aleksandra Pyclik

Spadek nowo powstających organizacji pozarządowych może mieć kilka przyczyn: * Poprawa statusu ekonomicznego społeczeństwa, spadek bezrobocia zmniejsza zapotrzebowanie na organizacje pomocnicze
* Emigracja młodych aktywnych osób, którzy mogli być potencjalnymi założycielami nowych organizacji * Spadek zaangażowania obywateli w działalność społeczną, coraz mniej osób pracuje bez wynagrodzenia na rzecz społeczności lokalnej.
Przyczyny wymienione powyżej mają charakter hipotetyczny. Spadek liczby rejestracji nowych organizacji może być powodowany, wspomnianą powyżej, stabilizacją na rynku trzeciego sektora oraz stabilną sytuacją społeczeństwa obywatelskiego. Rezultaty te należy połączyć ze wzrostem zaufania do organizacji pożytku publicznego oraz z definiowaniem działaczy społecznych w kategoriach pozytywnych. W latach dziewięćdziesiątych działacz społeczny był znacznie częściej utożsamiany z karierowiczem i dorobkiewiczem. Wzrost zaufania jest świadectwem klarowania się społeczeństwa obywatelskiego. Kolejnym istotnym elementem jest zacieśnienie współpracy w obrębie organizacji już istniejących. Jest to przejaw integracji społecznej rozumianej jako „działania wspólnotowe oparte na zasadach dialogu, wzajemności i równorzędności, których celem jest dążenie do społeczeństwa opartego na demokratycznym współuczestnictwie, rządach prawa i poszanowania różnorodności kulturowej, w których obowiązują i są realizowane podstawowe prawa człowieka i obywatela oraz skutecznie wspomagane są jednostki i grupy w realizacji ich celów życiowych.”
3.3.1 Dynamika rozwoju organizacji pozarządowych
Ogólne tendencje rozwoju organizacji pozarządowych na Ziemi Kłodzkiej są zbliżone do tych w Polsce. Mimo spadku liczby nowo rejestrowanych organizacji, mamy do czynienia ze zwiększaniem się ogólnej liczby organizacji pozarządowych. Obszary działań organizacji pozarządowych nie zawsze pokrywają się z obszarami największych potrzeb społecznych.
Największym problemem powiatu kłodzkiego jest bezrobocie. Odpowiedzią trzeciego sektora nie je duże zainteresowanie tą problematyką. Wśród zarejestrowanych organizacji 12% działa w obszarze pomocy społecznej i usług socjalnych, 13% organizuje szkolenia (można założyć, że część z nich dotyczy aktywizacji zawodowej) i 4% z nich deklaruje doradztwo (również może dotyczyć zagadnień z rynku pracy). Przy tak dużej skali problemu bezrobocia, efekt w postaci wsparcia trzeciego sektora jest niewielki. Wyniki te pokazują, że problem został niemal w całości, pozostawiony przedstawicielom sektora prywatnego i publicznego. Najwięcej organizacji działa w obszarze pomocy niepełnosprawnym. Dane dotyczące liczby zarejestrowanych osób niepełnosprawnych pokazują, że wśród powiatów dolnośląskich, powiat kłodzki zajmuje pierwsze miejsce. Jest to duży problem społeczny, który jest podstawą funkcjonowania 46% wszystkich organizacji pozarządowych. Pomoc niepełnosprawnym, a tym samym działanie przeciw wykluczeniom społecznym stała się priorytetem trzeciego sektora w powiecie kłodzkim.
W odniesieniu do wielkości organizacji, mierzonej liczbą członków, największy procent organizacji posiada od 21 do 50 członków. Jest to 48% wszystkich organizacji w powiecie kłodzkim.
Po wejściu Polski do Unii Europejskiej przed organizacjami pozarządowymi pojawiła się nowa możliwość pozyskiwania funduszy na wykonywanie zadań statutowych. Są to dotacje unijne. Na Ziemi Kłodzkiej tylko 9% organizacji skorzystało z tej możliwości finansowania swych działań. W Polsce w 2008 r. około 12% wszystkich organizacji skorzystało z funduszy strukturalnych. Wynik jest więc porównywalny.
Rozwój organizacji w powiecie kłodzkim po 1989 r. przebiegał w zbliżony sposób w stosunku do całego kraju. Czynnikami zwiększonej aktywności obywatelskiej po 1989 r. było, oprócz uzyskania swobód obywatelskich, kształtowanie się społeczności lokalnej. Dla Ziemi Kłodzkiej był to okres, kiedy w świadomości społecznej, narodził się patriotyzm lokalny. Doprowadziło to do większej identyfikacji mieszkańców z obszarem, który zamieszkują. W konsekwencji rozpoczął się proces renowacji miast i wsi, zacieśniania więzów społecznych. Klimat ten sprzyjał powstawaniu organizacji, które swym działaniem wspierały naturalne procesy. „W nieco ponad dwie dekady od rozpoczęcia transformacji, trzeci sektor ciągle doskonali się w działaniu i można efekty tych zmian odnaleźć niemal w każdej przestrzeni społecznej. Ziemia Kłodzka jako teren o niewątpliwych walorach krajobrazowo – turystycznych, dał się poznać również jako miejsce, w którym organizacje pozarządowe odgrywają istotną rolę w budowaniu świadomości lokalnej, zmienianiu wyglądu miejscowości, tworzeniu tradycji, kreowaniu i realizowaniu własnych pomysłów.” Historia, położenie geograficzne oraz struktura społeczna były czynnikami decydującymi o kształcie i przestrzeniach działań organizacji pozarządowych na ziemi Kłodzkiej. Te same czynniki stały się powodem powstawania problemów społecznych, których niwelowanie leży również u podstaw działalności NGO na tym obszarze.
c.d.n.

Wydania: