Stary-nowy Teatr Zdrojowy - Centrum Konferencyjno-Kulturalne w Polanicy-Zdroju

Autor: 
na podst. wystąpienia Marka Mazurkiewicza
teatr.jpg

Bogata historia z Panią Miecią w tle, udany remont i nowe perspektywy.
W 2012 roku mija 87 lat od wybudowania Teatru Kurortowego w Polanicy Zdroju. 27 maja 1925 r. dokonano otwarcia – nowoczesnego na ówczesne czasy – Teatru Zdrojowego, który zastąpił w tej funkcji budynek obecnego Klubu Colombina.
W powojennych dziejach polanickiego Teatru Zdrojowego najpiękniejsze karty zapisane zostały w latach pięćdziesiątych za przyczyną amatorskiej sceny teatralnej. To tu także objawił się wokalny talent Ireny Santor – obecnie honorowej obywatelki miasta.
Od listopada 1952 r. za zgodą wybitnej polskiej aktorki pracującej
z polanickimi aktorami (M. Ćwiklińskiej), zespół nosił już oficjalną nazwę: „Uzdrowiskowy Teatr imienia Mieczysławy Ćwiklińskiej” i taką też nazwę otrzymał gmach polanickiego teatru. Patronat znanej aktorki nie był jedynie kurtuazyjny. Mieczysława Ćwiklińska wielokrotnie przebywała latem w Polanicy na kuracjach i wówczas to chętnie spotykała się z zespołem. Z polanickimi amatorami grała wielokrotnie nie tylko w Polanicy. Zespół niestety przestał istnieć w 1957, ale p. Mieczysława nadal przyjeżdżała do Polanicy. W listopadzie 1969 r. na polanickiej scenie zachwycała swoją kreacją w sztuce Alessadro Cassony „Drzewa umierają stojąc”.
W latach 70. i 80. XX wieku budynek był miejscem występów gościnnych organizowanych przez Uzdrowiskowy Dom Kultury. Po likwidacji tej placówki prezentacje artystyczne odbywały się sporadycznie, a na początku lat 90. praktycznie zamarły.
Przełom nastąpił w roku 2000 wraz z utworzeniem Miejskiego Centrum Kultury, które na powrót ożywiło Salę Teatru Zdrojowego, dzierżawiąc ten obiekt od Zespołu Uzdrowisk Kłodzkich.
4 lipca 2000 roku zainaugurowano I Polanicki Sezon Teatralny spektaklem „Emigranci” wg Sławomira Mrożka w reżyserii polaniczanina – Mariana Półtoranosa. Od tej chwili teatr stał się głównym miejsce realizacji imprez kulturalnych przez MCK. To właśnie wtedy pojawiła się koncepcja sprofilowania obiektu na Międzynarodowe Centrum Kulturalne i Konferencyjne.
W latach 2000-2001 roku ze środków Fundacji Polsko-Niemieckiej, Gminy
i MCK dokonano drobnych modernizacji podstawowych urządzeń scenicznych, a w 2002 dotychczasowy właściciel – ZUK S.A. – zmodernizował szczątkowo istniejące ogrzewanie.
Losy polanickiego Teatru Zdrojowego przez ostatnie 12 lat były nierozerwalnie związane z działaniami Miejskiego Centrum Kultury, które w tym czasie zrealizowało ponad 3.000 występów, prezentacji i różnorodnych wydarzeń artystycznych, rozrywkowych, społecznych i edukacyjnych dla ponad 500.000 odbiorców. Wiele z nich odbywało się
w plenerowych przestrzeniach uzdrowiska oraz różnych obiektach, ale Teatr Zdrojowy im. Mieczysławy Ćwiklińskiej zawsze odgrywał rolę najważniejszego miejsca lokalizacji imprez kulturalnych i głównej bazy logistycznej dla wielu działań społecznych i kulturowych. Od 2003 roku budynek teatru stał się własnością gminy Polanicy Zdrój. 30.04. 2005 r. odsłonięto na frontonie teatru tablicę ku pamięci jego patronki i rozpoczęto obchody 80-lecia teatru pod hasłem „Zdroje Kultury”, akcentując znaczenie życia kulturalnego dla rozwoju miasta i uzdrowiska poprzez realizację 100 prezentacji artystycznych dla kilkudziesięciu tysięcy odbiorców.
Ogólny stan budynku i znacznej części wyposażenia nie pozwalał praktycznie na jego profesjonalną eksploatację od 2006. Mocno dawał się też we znaki brak zaplecza, szczególnie przy takich imprezach jak Festiwal Tęcza Polska, Festiwal Szachowy im. A. Rubinsteina, czy Festiwal „Muzyka Świat’. Ze względu na nienormatywną konstrukcję dachu i bezpieczeństwo p.poż. obiektowi groziło całkowite zamknięcie. Jesienią 2007 r. na zlecenie Gminy pracownia architektoniczna Cezarego Furmanka z Łodzi rozpoczęła projektowanie kompleksowej modernizacji obiektu, które ukończono w czerwcu 2008 r. We wrześniu 2008 – za warunkową zgodą konserwatora zabytków – pokryto prowizorycznie blachą zagrożony dach, aby w ten sposób możliwa była okresowa eksploatacja budynku jeszcze przez prawie 2 lata.
Prace projektowe były o tyle trudne, że mimo usilnych poszukiwań nie znaleziono żadnej dokumentacji obiektu. Tak więc należało zinwentaryzować budynek dokonując od początku wszystkich pomiarów opierając się na licznych pracach odkrywkowych, nie wyłączając badań geologicznych, badań materiałowych, konstrukcyjnych oraz na fachowych ekspertyzach prowadzonych przecież w obiekcie, w którym jednocześnie realizowano przecież liczne imprezy kulturalne.
W kwietniu 2010 do kompleksowych prac remontowych przystąpiła –wyłoniona w przetargu- firma Diwal z Gliwic, która powierzyła funkcję kierownika budowy polaniczaninowi Łukaszowi Mucowi, a wiele prac i materiałów zamówiła u podmiotów lokalnych. Inwestycję realizowano z pozyskanych przez gminę środków europejskich, z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i własnych (łącznie ponad
8 mln zł) . Pozwolenie na użytkowanie uzyskano 7 listopada 2011, czyli po 20 miesiącach od rozpoczęcia remontu,a już 11 listopada na deskach teatru zainaugurowano 12. Festiwal Tęcza Polska z udziałem ponad 500 artystów.
Najważniejsze prace remontowe prowadzone były w następujących kierunkach:
1.Prace budowlane, których celem było podniesienie jakości użytkowej oraz poprawa bezpieczeństwa budynku (palowanie kamiennych fundamentów
i odwodnienia, nowa – zgodna z normami – konstrukcja i pokrycie dachu, dostosowanie do nowoczesnych norm bezpieczeństwa, szczególnie w zakresie p.poż., poprawa estetyki wewnętrznej, zewnętrznej z zachowaniem i renowacją elementów zabytkowych, termoizolacja budynku, nowe przyłącza mediów, wyposażenie w nowoczesny zintegrowany system w wentylacji i ogrzewania).
2.Poprawa funkcjonalności (dobudowa zaplecza ok. 300 m kw., którego teatr nie posiadał, w taki sposób, aby powstały pomieszczenia spełniające jednocześnie funkcję garderób i sal do zajęć artystycznych dla dzieci i młodzieży, odtworzenie pierwotnego układu sceny z zapadnią, wyposażenie sali w amfiteatralną demontowaną widownię na maks. możliwą ilość miejsc).
3.Wyposażenie specjalistyczne (oświetlenie sceniczne, nagłośnienie estradowe i konferencyjne, system multimedialny z ekranem, system tłumaczeń symultanicznych na 200 odbiorników, sztankiety ręczne i elektryczne, żaluzje zaciemniające). Mówiąc obrazowo ze „starego” teatru pozostały jedynie ściany konstrukcyjne i oryginalne żyrandole. Ciekawostką niech będzie, że długość położonych kabli i przewodów przekroczyła 30 km.
Jak w przypadku każdego remontu ostateczne rozwiązania niektórych elementów są kompromisem pomiędzy: potrzebami funkcjonalnymi, normami bezpieczeństwa i ochrony zabytków oraz możliwościami finansowymi inwestora.
W okresie 12 letniej działalności MCK, w Teatrze Zdrojowym zrealizowano kilkaset imprez. Gościły znakomite zespoły i wielcy artyści. Że wymienię tylko: Teatr Wierszalin, Operę Dolnośląską, Teatr im. Stefana Jaracza z Łodzi, Irenę Santor, Stanisława Soykę, Jana Machulskiego czy Jana Peszka. Teatr Zdrojowy to także miejsce pracy i występów amatorskich zespołów. Wśród 12 grup artystycznych działających przy MCK jest także Młodzieżowy Teatr im. Mieczysławy Ćwiklińskiej, który dał już 25 premier. Młodzi artyści amatorzy mogą poszczycić się nagrodami na festiwalach wojewódzkich i ogólnopolskich, a dwoje z nich ukończyło wyższą szkołę teatralną. Z pewnością zmodernizowany teatr będzie dawał jeszcze lepsze możliwości kontaktu ze sztuką, organizowania imprez konferencyjnych, a polanickiej młodzieży da szansę na rozwijanie zainteresowań kulturalnych w dobrych warunkach.

Wydania: