Program profilaktyki zdrowotnej

Program edukacyjny nauki samobadania piersi został opracowany na potrzeby programu polityki zdrowotnej, realizowanego przez powiat kłodzki od roku 2007 pn. „Akademia Zdrowia Powiatu Kłodzkiego”, prowadzony przez Wydział Zdrowia i Polityki Społecznej Starostwa Powiatowego w Kłodzku. Program autorski otrzymał pozytywną opinię Agencji Ocen Technologii Medycznych w Warszawie spełniając tym samym wymagane założenia do tego rodzaju działalności profilaktycznej, finansowanej przez samorząd powiatowy.
Celem strategicznym programu jest wzrost świadomości dziewcząt z klas maturalnych z terenu powiatu kłodzkiego o konieczności podejmowania działań profilaktycznych w kierunku wczesnego wykrywania raka piersi poprzez naukę samobadania piersi.
Wybrany problem zdrowotny dotyczący wczesnego wykrywania chorób piersi, w tym chorób nowotworowych, wynika z utrzymującej się w województwie dolnośląskim jak również w powiecie kłodzkim wysokiej zachorowalności na ten rodzaj nowotworów u kobiet. Program ten ma również na celu wspierać działania profilaktyczne wynikające z założeń Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych, realizowanego między innymi poprzez wykonywanie badań przesiewowych mammograficznych u kobiet wieku 50-69 lat. Istotne jest aby nauczyć młodych ludzi samobadania, jako postawy odpowiedzialności za własne zdrowie, a także aby nauczyć się systematycznie i samodzielnie podejmować działania prozdrowotne. Odwołując się do statystyk regularne, prawidłowo wykonywane samobadanie piersi daje szansę na samodzielne, szybkie wykrycie zmiany chorobowej w piersi na etapie dającym możliwość całkowitego wyleczenia.
Nauka samobadania piersi jest jednym z zasadniczych narzędzi edukacyjnych, których celem jest nabycie nawyków dbania i odpowiedzialności za własne zdrowie. Znajomość własnego ciała, umiejętność obserwacji i podejmowania odpowiedzialnych decyzji w trosce o swoje zdrowie jest zasadniczym zadaniem tego programu. Istotnym staje się założenie, iż program ten będzie skierowany do młodego pokolenia z powiatu kłodzkiego, dziewcząt z klas maturalnych, które niebawem wejdą w dorosłe życie. Samobadanie identyfikowane jest z badaniem nieinwazyjnym (takim jak np. mammografia), niewymagającym stosowania aparatury medycznej, niekrępującym i indywidualnie odbieranym przez każdą kobietę. Zauważa się, że edukacja podejmowana dzisiaj, powinna dać efekty w kontekście umiejętności wyrabiania zachowań prozdrowotnych w latach następnych. Profilaktyka i edukacja kobiet w zakresie nauki samobadania piersi jest niezbędnym warunkiem zdrowia każdej kobiety i ich rodzin oraz przyczynia się do spadku umieralności z powodu wcześnie wykrytych zmian nowotworowych piersi, które można wyleczyć. Oczekiwania tak skonstruowanego programu nawiązują do wyrabiania zachowań prozdrowotnych od wczesnych lat życia.
W trakcie godzin edukacyjnych prowadzonych przez dyrektora Wydziału
dr n. hum. Małgorzatę Felcenloben do prezentacji i omawiania zagadnień edukacyjnych wykorzystywane są plakaty, ulotki informacyjne, opracowane przez Wydział książeczki do nauki samobadania piersi, kalendarzyki dla dziewcząt wydane nakładem Wojewódzkiego Ośrodka Koordynującego Badania Przesiewowe we Wrocławiu. Instruktaż jest prezentowany na fantomie do nauki samobadania, który zakładany w kształcie kamizelki daje możliwość palpacyjnego przećwiczenia identyfikowania zmian chorobowych, jakie mogą występować w obrębie gruczołu piersiowego.
Nagrodą indywidualną za udział w takim spotkaniu są różowe długopisy symbolizujące akcje różowej wstążeczki oraz breloczki z żetonem do wózków na zakupy, oba gadżety promocyjne finansowane ze środków powiatu kłodzkiego z umieszczoną nazwą programu „Moje piersi-Mój problem” oraz „Nauka samobadania – Jestem na TAK”. Natomiast szkoły otrzymują dyplomy uznania za udział w programie.
W roku 2013 pilotażowo programem objęto uczennice szkół ponadgimnazjalnych, które zgłosiły się do Powiatowej Sieci Szkół Promujących Zdrowie. Planowane jest, aby co roku działaniami edukacyjnymi były obejmowane uczennice wszystkich klas maturalnych szkół ponadgimnazjalnych prowadzonych przez powiat kłodzki.