Skarb z Głogowa

Autor: 
Krystyna Oniszczuk-Awiżeń
skarb.jpg
skarb1.jpg

Od 12 września br. w Muzeum Ziemi Kłodzkiej w Kłodzku możemy oglądać wystawę przygotowaną przez Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Głogowie pt. „Skarb z Głogowa”. Na wystawie zaprezentowano skarb średniowiecznych monet odkryty w Głogowie w 1987 r. Podczas rozkopywania ziemi na terenie ogródków działkowych przy Osiedlu Piastów dwaj działkowcy natrafili na stare srebrne monety. Po zabezpieczeniu i przewiezieniu znaleziska do Muzeum w Głogowie okazało się, że skarb liczy w sumie ponad 20 600 srebrnych monet, kilka tysięcy ich fragmentów oraz kilka srebrnych krążków, siedem sztabek i jedną bryłkę srebra. Udało się też zabezpieczyć kilkanaście drewnianych klepek z pojemnika, w którym były ukryte. Skarb pierwotnie był jeszcze większy, gdyż przed przybyciem archeologów na miejsce znaleziska część monet została skradziona. Cały skarb przed konserwacją ważył blisko 6885 g. Wartość skarbu oszacowano na 34 grzywny. Za taką sumę można było w średniowieczu kupić jedną wieś lub kilkadziesiąt sztuk bydła.
Po wstępnym opracowaniu monet poddano je w latach 1988-1995 zabiegom czyszczącym i konserwatorskim. Ich zakończenie pozwoliło na przeprowadzenie bardziej szczegółowych badań, które potrwają zapewne jeszcze kilka lat. W 1998 r. Muzeum w Głogowie zorganizowało pierwszą prezentację skarbu. W 2010 r. wystawa ta została zmodernizowana i przygotowana do montażu poza własną siedzibą. Od tego czasu zdążyła już zagościć w wielu muzeach polskich i zagranicznych, ciesząc się wszędzie dużym zainteresowaniem. M.in. prezentowana była w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie, Muzeum Zamojskich w Zamościu, Muzeum Archeologicznym w Krakowie, Muzeum Śląskim w Katowicach, Muzeum Okręgowym w Sandomierzu i Muzeum Deriego w Debreczynie. Tym razem kłodzcy miłośnicy numizmatyki mają niezwykłą możliwość oglądania średniowiecznych srebrnych monet.
Najstarsze w skarbie monety wybite zostały pod koniec XI w., najmłodsze pochodzą z pierwszej połowy XIII w., zdecydowana większość datowana jest na drugą połowę XII w. Są to w większości monety denarowe dwustronne, bite w mennicach polskich i niemieckich. Dominują monety z ziem polskich, głównie Śląska. Na wystawie zaprezentowano monety bite przez Bolesława I Wysokiego (1163-1201), księcia raciborsko-opolskiego Mieszka I Plątonogiego (1163-1211), Bolesława III Krzywoustego (1102-1138), Władysława II Wygnańca (1138-1146), Bolesława IV Kędzierzawego (1146-1173), a także księcia śląskiego Henryka I Brodatego (1201-1238) oraz wojewody kujawskiego Piotra Wszeborowica (1195-1202). Łącznie 155 numizmatów.
Na marginesie tej wystawy, chciałabym przypomnieć, iż kłodzkie Muzeum także wzbogaciło się o „skarb” mniej więcej w tym samym czasie, co głogowskie. Do Muzeum trafił wówczas zespół zabytków kultury greckiej i rzymskiej, znaleziony na skraju lasu w Dębowinie koło Barda. Podczas zbierania grzybów grupa uczniów z Kłodzka natrafiła na miejsce, w którym zdeponowano kolekcję zabytków antycznych. W skład znaleziska wchodziły przede wszystkim fragmenty ceramiki greckiej, ale obecne były też monety z okresu cesarstwa rzymskiego. Skarb ten po opracowaniu prezentowany był na wystawie czasowej, omówiony został również na łamach „Zeszytów Muzeum Ziemi Kłodzkiej” (nr 3).
Wystawa „Skarb z Głogowa” otwarta została w Muzeum Ziemi Kłodzkiej
w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa na Dolnym Śląsku, które odbywało się w tym roku pod hasłem „Utracone dziedzictwo”. Jej otwarciu towarzyszyła interesująca prelekcja Krystiana Książka
z Muzeum w Głogowie pt. „Skarb średniowieczny z Głogowa na tle przemian państwa polskiego z przełomu XII i XIII wieku.” Wystawa czynna będzie do 29 listopada br.

Wydania: