Spotkania z Moniką Taubitz
Majowe spotkania pisarki na Ziemi Kłodzkiej połączone były z prezentacją jej najnowszego tomu wierszy Pochwała równiny wydanego w polskim tłumaczeniu, dokonanego przez studentów proseminarium translatoryki prowadzonego przez prof. Edwarda Białka, który moderował i uzupełniał spotkania. Oba odbyły się tego samego dnia, 9 maja 2017.
* Spotkanie w Zespole Szkół Niepublicznych w Żelaźnie
Prof. Białek poprosił mnie o wprowadzenie. W omówieniu postaci pisarki położyłem akcent na wspólną tożsamość topograficzną i etap życia (dzieciństwo w Żelaźnie) podkreślając, że niezależnie od tego, jak w przyszłości potoczą się losy młodych uczestników spotkania, ich przeżycia w Żelaźnie w nich pozostaną. Odkryją to zwłaszcza wtedy, kiedy będą dorośli. Tak, jak Żelazno pozostało i tkwi w Monice Taubitz, choć teraz mieszka w Meersburgu nad Jeziorem Bodeńskim, po którego drugiej stronie widać Szwajcarię i Alpy. Drugim wątkiem było kształtowanie się poetki w poczuciu odmienności w północnym regionie Niemiec, gdzie różniły się klimat, religia i dialekt. Autorka i moderator mówili o genezie wierszy z tego tomu. Monika czytała wiersze w swym języku, młodzież z pamięci deklamowała je w jęz. polskim. Jednak jedna z uczennic, Anna Zaremba, recytowała wiersz w oryginale.
* Spotkanie w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Polanicy, 9 maja 2017
Tu również na prośbę prof. Białka przedstawiłem biografię autorki i krytycznoliteracką ocenę jej twórczości, uwzględniając opinie krytyków niemieckich. Na wstępie przypomniałem pierwsze polanickie spotkanie, 5 maja 2010 r. Od tego pobytu autorka pokochała Polanicę, gdzie co roku w maju ładuje swoje twórcze akumulatory. Następnie Monika Taubitz czytała wiersze z tomiku Pochwała równiny, a recytatorki z polanickiego Teatru Zdrojowego kształcone w sztuce recytacji przez Emilię Janowską, czytały te same utwory w polskim tłumaczeniu.
Lekarz i poeta Wiesław Prastowski wygłosił, a w zasadzie zadeklamował coś, co można określić jako utwór poezji niewiązanej – Pochwałę Moniki Taubitz. Podkreślił także, że już za życia autorki na podstawie jej twórczości powstają prace magisterskie, doktoranckie i habilitacyjne. Później w spotkaniu, które moderował Edward Białek, pisarka odpowiadała na pytania czytelników opowiadając m.in. o genezie wierszy i pojawiające się zawsze pytania, co uważa za swój Heimat, swoją ojczyznę. Jak zawsze odpowiedź była taka sama – w połowie Żelazno, Kłodzczyzna i Wrocław, w połowie Meersburg, okolice Jeziora Bodeńskiego i Badenia-Wirtembergia.
***
W dniu 9 maja 2017 r.w polanickiej bibliotece odbyło się spotkanie z pisarką niemiecką Moniką Taubitz. Pisarka przywiozła do Polski swoje nowe książki. Powieść „Popiół i rubin” oraz tomik poetycki „Pochwała równiny”. Powieść „Popiół i rubin” jest wielką epopeją o miłości dwojga ludzi różnych narodów, na tle traumatycznych wydarzeń XX wieku. Monika Taubitz przedstawiła też nowy tomik poezji „Pochwała równiny”. To wiersze dojrzałe i pełne filozofii egzystencjalnej. To ból po utracie bezpiecznego świata dzieciństwa i ogromna trauma II wojny światowej. To powroty po latach i poetyckie odnajdywanie śladów ścieżek. To ból nieutulony nawracający falą wspomnień z dzieciństwa. Najpiękniejsze wiersze Moniki Taubitz. Oszczędne w treści i formie, przez co osiągające ogromną emocjonalną siłę wyrazu. Tak wielką siłę słowa zamkniętą w tak ascetycznej formie.
Monika Taubitz czytała swoje wiersze w ojczystym języku, a młodzież szkolna recytowała je w języku polskim. Spotkanie prowadził Henryk Grzybowski, a prelekcja Jego poprzedzająca czytanie tych klejnotów literatury europejskiej przerodziła się w wykład godny sal uniwersyteckich. Był to jeden z najciekawszych wykładów jaki było dane mi ostatnio wysłuchać. Ogromna wiedza na temat życia i twórczości pisarki połączona z tą szczególną umiejętnością Henryka Grzybowskiego do łączenia materiałów źró-dłowych z ciekawą narracją, idącą w kierunku konstrukcji fabuły.
Z wielkim zainteresowaniem odebrali ten wykład zacni goście z Polski i Niemiec zgromadzeni na sali. Wśród gości zauważyłam obecność p. profesora Ed-warda Białka z Uniwersytetu Wrocławskiego oraz prezesa Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Niemieckiej – Horsta Ulbricha wraz z małżonką Renatą.
W spotkaniu uczestniczyli też nasi dziennikarze, Krystyna i Mirosław Awiżeń oraz mieszkańcy Polanicy-Zdroju.