„Nasza zielono-niebieska Polanica-Zdrój”

W ostatnich latach wyraźnie widać niepokojący wzrost częstotliwości i intensywności zjawisk związanych z globalnymi zmianami klimatycznymi. Coraz częściej doświadczamy skrajnych warunków atmosferycznych, które przynoszą za sobą powodzie, susze, huragany i inne kataklizmy naturalne. Te zjawiska mają ogromny wpływ na naszą planetę, destabilizując ekosystemy, wpływając na dostępność surowców i zmieniając cykle życia na Ziemi.
Jednym z problemów związanych ze zmianami klimatycznymi jest coraz mniejsza retencja wody w mieście. Oznacza to, że obszary biologicznie czynne w mieście coraz trudniej zatrzymują wodę deszczową, która w rezultacie zbyt szybko spływa po powierzchni, powodując między innymi lokalne powodzie. Zrozumienie roli, jaką odgrywają pojedyncze jednostki w kontekście tej złożonej sytuacji staje się niezwykle istotne. Każdy z nas, jako część społeczeństwa, ma swój wkład w kształtowanie otaczającego nas środowiska, a właściwe działania jednostek mogą mieć znaczący wpływ na zmniejszenie skutków katastrofy klimatycznej i związanych z nią problemów ekologicznych.
W czwartym artykule z serii publikacji w ramach projektu „Rewaloryzacja i rewitalizacja terenów zieleni w Polanicy-Zdroju z uwzględnieniem zielono-niebieskiej infrastruktury na potrzeby adaptacji miasta do zmian klimatu” dofinansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego w ramach programu „Środowisko, energia i zmiany klimatu. Łagodzenie zmian klimatu i adaptacja do ich skutków” omówimy ostatni przykład rozwiązania w zakresie zielono-niebieskiej infrastruktury, który wymaga najwięcej nakładów pracy i kosztów – podziemny zbiornik retencyjny.
Podziemny zbiornik retencyjny zamontowany na terenie prywatnym może stanowić rozwiązanie, które odpowiednio dopasowane, będzie niemalże całkowicie przechwytywać wodę opadową zarówno z dachu, jak i z nawierzchni nieprzepuszczalnych na danym obszarze. Głównym założeniem takiego zbiornika jest efektywne przechwytywanie wody deszczowej, która najczęściej trafia prosto do kanalizacji. Woda zgromadzona w zbiorniku retencyjnym może zostać wykorzystana w różnych celach, ponieważ urządzenia te wyposażone są w specjalne filtry, które w skuteczny sposób oczyszczają spływającą wodę, zatrzymując zanieczyszczenia. Ze względu na sposoby wykorzystywania zebranej wody zbiorniki dzielą się na ogrodowe i domowo-ogrodowe. W przypadku zbiorników domowo-ogrodowych konieczne jest wykonanie odrębnej instalacji wodociągowej, która zapobiegnie mieszaniu się wody opadowej z wodą pitną.
Przydomowe zbiorniki retencyjne są dość kosztownym rozwiązaniem, jednakże posiadają wiele cech pozytywnych. Przede wszystkim zbiorniki zlokalizowane pod powierzchnią ziemi są w stanie zgromadzić bardzo dużą ilość wody opadowej, co jest szczególnie istotne w przypadku powodzi błyskawicznych. Co więcej, nie zajmują one powierzchni użytkowej terenu i są wytrzymałe, co pozwala na umieszczenie ich w miejscach o dużym natężeniu ruchu. Ogromną zaletą tego typu rozwiązania jest również zmniejszenie kosztów wynikających ze zużycia wody wodociągowej i odprowadzaniem wody opadowej do systemu kanalizacji. Na rynku dostępne są zbiorniki o bardzo zróżnicowanych pojemnościach, co umożliwia perfekcyjne dopasowanie ich do potrzeb danego miejsca.
Każde działanie z zakresu zielono-niebieskiej infrastruktury ma znaczenie. Polanica-Zdrój to miejsce, które od początku swojego istnienia jest ściśle związane z otaczającym ją środowiskiem przyrodniczym i klimatem. To dzięki nim jest tak wyjątkowym i atrakcyjnym miejscem do życia. Niestety, zmiany klimatyczne, które możemy zauważyć w Polanicy-Zdroju już dziś (silnie porywy wiatru, podtopienia, bardzo wysokie temperatury powietrza) to wielkie zagrożenie. Z tego powodu miasto dzięki wyżej wspomnianemu dofinansowaniu ma możliwość wprowadzenia szeregu działań, które będą minimalizować niebezpieczeństwo.

Zapraszamy do zapoznania się z działaniami oraz wydarzeniami, które były lub będą realizowane w ramach projektu w mieście:
Rewitalizacja zabytkowego Parku Zdrojowego w Polanicy-Zdroju z uwzględnieniem zielono-niebieskiej infrastruktury;
Przebudowa ścieżki turystycznej z budową wieży widokowej, niezbędną infrastrukturą i zagospodarowaniem terenu na Wzgórzu Marii w Polanicy-Zdroju;
Remont ścieżek parkowych polegający na wymianie zdegradowanej nawierzchni w celu poprawy współczynnika filtracji i poprawy dostępności dla osób niepełnosprawnych;
Remont Muszli Koncertowej polegający na zastosowaniu rozwiązań prośrodowiskowych;
Modernizacja elementów małej architektury z uwzględnieniem działań prośrodowiskowych;
Zagospodarowanie terenów zieleni polegające na rozbudowie struktury warstwowej i gatunkowej zieleni w celu zwiększenia efektywności funkcjonalnej (ekosystemowej) drzewostanu;
Zagospodarowanie terenów zieleni – skarpa przy ul. Harcerskiej;
Zagospodarowanie terenów zieleni (uzupełnienie istniejącej kompozycji) – deptak ul. Zdrojowa;
Zagospodarowanie terenów zieleni (uzupełnienie istniejącej kompozycji) – ul. Kryniczna;
Zagospodarowanie terenów zieleni – ul. Żeromskiego;
Remont oświetlenia parku polegający na wymianie źródła światła na diody elektroluminescencyjne (LED);
Wykonanie modelowych eko-przystanków;
Zagospodarowanie ogrodu edukacyjnego na terenie szkoły przy ulicy Kościuszki.

Wydarzenia w ramach projektu:
Zdrowo i zielono – spacer dla seniorów połączony z warsztatami dot. zieleni w mieście, wpływu na środowisko i zdrowie, walorów przyrodniczych Parku Zdrojowego/ Wzgórza Marii;
Konferencja naukowa dot. gospodarki wodami opadowymi;
Konkurs fotograficzny dla mieszkańców Polanicy-Zdroju pn. „Nasza niebieska Polanica-Zdrój”;
Wyścig rowerowy na Wzgórzu Marii;
Warsztaty edukacyjne dla dorosłych przy ogrodzie deszczowym ul. Żeromskiego pn. „Wykorzystaj deszcz”;
Warsztaty edukacyjne dla dorosłych przy ogrodzie edukacyjnym/zbiorniku retencyjnym pn. „Dobrze, że pada”;
Ekologiczny piknik edukacyjny na terenie szkoły przy ul. Kościuszki pn. „Zielono-niebieska szkoła”;
Warsztat z tworzenia przydomowego ogrodu pn. „Twój piękny ogród”;
Warsztat pn. „Domki dla ptaków” dot. robienia budek dla ptaków;
Warsztat pn. „Zbiornik na wodę deszczową”;
Ekologiczny festyn pn. „Zielono mi” na terenie Parku Zdrojowego;
Warsztaty dot. funkcji zieleni w mieście;
Warsztaty pn. „Dbajmy o zieleń”;
Warsztaty dot. „Zagospodarowania wody opadowej”.