Historia
Altheider Presseschau / Polanicki Przegląd Prasy. Odc. 10. SIERPIEŃ
Tym razem w naszym przeglądzie prasy przeskok do lat 20. ub. wieku. To jeszcze kilka lat wolnej prasy, bowiem po 1933 r. NSDAP przejmie wszystkie tytuły prasowe i odtąd będzie wychodzić już tylko partyjna „Grenzwacht für die Grafschaft Glatz”. Inne poglądy będą zakazane i tępione. Tu specjalnie pokazujemy też, że temat szkoły zawodowej kształcącej polanicką młodzież pojawił się już przed stu laty, a wielka sztuka gościła na polanickiej scenie już wiele lat temu.
1929
„Grafschafter Nachrichten“. Nr 69, środa, 21 sierpnia 1929
gn. Polanica-Zdrój.
• Pod koniec lipca gazety były pełne doniesień o...
Podróż historyka przez historię...
Niedawno przeczytałam wspaniałą książkę Normana Richarda Daviesa „Na krańcach świata”. Pozycja licząca ponad 800 stron – solidna pod względem objętości, a co za tym idzie – i treści. Autor, znakomity brytyjsko-polski historyk, mający na swoim koncie wiele opracowań dotyczących historii Polski i Europy, tym razem podjął podróż dookoła świata i w ten sposób powstała książka, którą określa się jako najlepszą książkę podróżniczą wśród książek historycznych, i najlepszą historyczną wśród książek podróżniczych.
Wyprawa dookoła świata, obejmowała następujące kraje i miasta: Azerbejdżan, Zjednoczone...
Altheider Presseschau / Polanicki Przegląd Prasy. Odc. 9. LIPIEC
Znowu konieczność wyboru.
W tym miesiącu przeczytamy o promocjach stosowanych przez właścicieli pensjonatów, w tym o święcie kozła, nierozważnej kąpieli w rzece przepływającej przez Polanicę (czy teraz przy pustynnieniu klimatu da się jeszcze utopić w Bystrzycy w lipcu – pomijając powodzie!). Ciekawe, że w lipcu, w odstępie 30 lat doszło do wykolejenia pociągów. Mamy też echa obchodów stulecia polanickiego uzdrowiska w 1928 roku. Niestety obszerną relację z głównych uroczystości poznamy dopiero po tłumaczeniu i opracowaniu całości, czyli nie wiadomo kiedy. Bogaty program kulturalny jednego...
78 rocznica zakończenia II wojny światowej
Pod pomnikiem w Hołdzie Obrońców Ojczyzny w Parku Sybiraków w Kłodzku, odbyła się uroczystość upamiętniająca 78 rocznicę zakończenia II wojny światowej. Uroczystość została zorganizowana przez Związek Żołnierzy Wojska Polskiego w Kłodzku, Stowarzyszenie Żołnierzy i Przyjaciół Wojsk Górskich „Karpatczycy”, przy wsparciu Starosty Kłodzkiego i Kłodzkiego Ośrodka Kultury.
Posterunek honorowy przy Pomniku Żołnierza Polskiego wystawiła Grupa Historyczna 10 Sudeckiej Dywizji Piechoty Wojska Polskiego. Na uroczystość przybyli m.in.: Maciej Awiżeń – starosta kłodzki, Monika Wielichowska – posłanka na...
Informacje z kłodzkiego Ratusza
*Pamięci Roberta Stando
19 maja w Parku Sybiraków miała miejsce uroczystość odsłonięcia ławeczki i tablicy pamiątkowej, poświęconych pamięci Roberta Stando, a stojących przy alei jego imienia. Odsłonięcia tablicy okrytej flagą Kłodzka dokonał burmistrz Michał Piszko w towarzystwie starosty Macieja Awiżenia i pana Leszka Michalskiego, wieloletniego przyjaciela Roberta Stando. W uroczystości wzięli także udział członkowie grupy „Robertarium”, dyrekcja, nauczyciele i uczniowie LO im. B. Chrobrego w Kłodzku, którego Robert Stando był absolwentem. Obecni byli także przedstawiciele instytucji...
Altheider Presseschau / Polanicki Przegląd Prasy. Odc. 8. CZERWIEC
I tym razem fragmenty będą krótsze. Przecież to początek wakacji! Kilka zaledwie informacji o losach prominentnych osób lub też zasłużonych dla miejscowości i okolicy. Otwarcie kąpieliska przypadło na deszczową pogodę, niedobrze wróży dalszym jego losom. Może na kolejne otwarcie po stu latach będzie słonecznie. Tak jak i dzisiaj szerzy się szyldoza i psucie uzdrowiska jaskrawymi reklamami.
1893
Nr 24. „Echo des Heuscheuer-u. Mense-Gebirges“.
Sobota, 17 czerwca 1893
Według doniesień, w Wolanach zmarł nagle w środę rano na wylew krwi do płuc baron Fritz von Falkenhausen. W chwili...
Nieznany marsz śmierci. Spotkanie w Muzeum Ziemi Kłodzkiej
Temat marszów śmierci z obozu Auschwitz-Birkenau, mających na celu zapewnienie siły roboczej na terenach pozostających jeszcze pod kontrolą Wehrmachtu, jest na ogół powszechnie znany. Zaczęło się wtedy, gdy 12 stycznia z przyczółka baranowsko-sandomierskiego przypuściły szturm oddziały 1. Frontu Ukraińskiego, przesuwając się w kierunku Wisły i Śląska. Ale marsze śmierci odbywały się wówczas w całej Europie, było ich około 100, w których maszerowało pod knutem groźbą śmierci w przypadku zwolnienia tempa 250 000 więźniów.
Nieznany był jednak fakt, że także Kłodzko i Ziemia Kłodzka były...
Altheider Pressespiegel / Polanicki Przegląd Prasy. Odcinek 7. MAJ
Tym razem fragmenty z przedwojennej prasy będą krótsze. Nie chciałbym zmęczyć naszych Czytelników długą lekturą, bo przecież wiosna i maj! Dłuższej lekturze można będzie się oddać w pełni, gdy kiedykolwiek tłumaczenie i opracowanie całości dostaną zielone światło, które niestety widzę coraz bardziej odległe. Kiedyś wspomnimy o tym więcej, teraz niestety ominie Państwa ciekawy reportaż z odsłonięcia pomnika Georga Haasego, twórcy uzdrowiska Altheide i wizjonera, o którym już chyba pisałem. Pomnik ten, dłuta wybitnego wrocławskiego rzeźbiarza Theodora von Gosena, zaginął po wojnie. Jest...
Altheider Pressespiegel / Polanicki Przegląd Prasy. Odcinek 6. Kwiecień
Chyba nie było dotąd równie trudnego wyboru. Niestety, trzeba było z żalem pominąć takie relacje jak z zebrania z 1891 r., kiedy to szalejowski proboszcz Pragal ostrzegał przed nadchodzącym socjalizmem, ze spektaklu z 1920 r. ze zbiórką pieniężną w celu ponownego ufundowania dzwonów zabranych na potrzeby wojenne, relacji z zebrania Rady Miejskiej w kwietniu 1933 r., kiedy burmistrz Julius Spak upamiętnił urodziny kanclerza Rzeszy Hitlera, ale nie pomogło mu to w pozostaniu na stanowisku, bowiem błyskawicznie dookoptowano nowych nazistowskich radnych, którzy zażądali jego odwołania....
ZBRODNIE O KTÓRYCH NIE WOLNO ZAPOMNIEĆ
Gloryfikowanie „żołnierzy wyklętych” przez Narodowy Bank Polski
NBP wydał monetę kolekcjonerską, upamiętniającą postać Józefa Kurasia „OGIEŃ”, zbrodniarza, który po II wojnie światowej mordował niewinnych ludzi. Na temat zbrodniczych działań Kurasia napisano tomy faktów, ograniczę się do kilku.
Jeszcze mało, że Kuraś jest w muzeum w Ostrołęce, na pomnikach, jeden w Zakopanem, który jest kością niezgody mieszkańców (odsłonięcia dokonał w 2006 r. Prezydent III RP), jest w izbach pamięci, na tablicach pamiątkowych, nawet w kościołach, jest na rondach, ulicach, placach. Nawet „ŻW” mają tablicę na...
Altheider Pressespiegel / Polanicki Przegląd Prasy. Odcinek 5. Marzec
Oto przełom wieków i już burzliwy wiek XX. Czytamy o zakupie uzdrowiska przez nowego właściciela i jego zamiarach inwestycji na szeroką skalę. Chociaż niewiele z tego udało mu się urzeczywistnić, to dokonał jednego – odkrył największe źródło wody mineralnej – Wielką Pieniawę. Doniesienia obfitują w różnorodne elementy: psychologiczne (nieszczęsny wynalazca, który wpadł w furię), ekologiczne (zanieczyszczenie rzeki, z której pobliscy mieszkańcy, jak przed wiekami, czerpią wodę do picia; ostrzeżenie przed deptaniem przebiśniegów) i gminną politykę. Echa Wielkiej Wojny, jak nazwano potem I...
Z tradycji kulinarnych dawnego hrabstwa kłodzkiego
W grudniu 2022 r. ukazała się ciekawa pozycja pt. „Książka kucharska hrabstwa kłodzkiego”, wydana przez wydawnictwo Zbigniewa Franczukowskiego „PRESS Forum” z Polanicy Zdroju. Publikacja opiera się na książce niemieckiej „Grafschaft Glatzer Kochbuch”, wydanej w 1991 r., do której przepisy zebrała Elfriede Rathmann (ur. w Pokrzywnie). Wydanie w języku polskim pozwala zapoznać się współczesnym mieszkańcom Ziemi Kłodzkiej z dawnymi przepisami. Książkę wydano niezwykle starannie i efektownie, wzbogacono o ilustracje Josepha Andreasa Pausewanga (1908–1988), rysownika i malarza, należącego do...
Altheider Pressespiegel / Polanicki Przegląd Prasy. Odcinek 4. Luty
Zbliżamy się do przełomu wieków i wchodzimy w burzliwy wiek XX. Dopiero za kilkanaście lat wybuchnie I wojna światowa, która wiele zmieni, a za pół wieku druga, która zmieni jeszcze więcej. Obok prozaicznych wydarzeń są też takie, które wnoszą nowe elementy do dotychczasowej historii lokalnej. W jednej z notatek mowa o pogrzebie i zasługach Wenzela Hoffmanna (1829–1896). Nieoczekiwanie natrafiamy na notatkę mówiącą o rozdawnictwie węgla dla ubogich. Czy Państwu to czegoś nie przypomina? Oprócz wiadomości o licznych festynach, przeczytamy o nieznanej fabryczce zapałek w Wolanach oraz...
Altheider Pressespiegel / Polanicki Przegląd Prasy. Odcinek 3. Styczeń
Przybliżmy teraz, zgodnie z zapowiedzią, czas i okoliczności opisywanych wydarzeń. Kilkanaście lat wcześniej, w 1873 r., Wenzeslaus Hoffmann zakupił uzdrowisko Polanica z przynależnym majątkiem ziemskim, a ponieważ miejscowość jako kurort była wtedy szerzej nieznana – to Hoffmann stał się właściwym twórcą uzdrowiska. Już w 1874 r. zbudował dom inspekcyjny, kotłownię parową, restaurację i pawilon nad Źródłem Jerzego, rok później budynek gospodarczy i pensjonat na drugim brzegu Bystrzycy. Źródło Józefa otrzymało w 1885 r. gustowne zadaszenie, a niechronione do tej pory źródło na łące – ujęcie i...
Nowa publikacja o Radkowie – „królewskiej perle Gór Stołowych”
Z całkiem interesującej grupy, edytowanych w ostatnich latach, publikacji poświęconych Ziemi Kłodzkiej pragnę tu krótko przedstawić książkę, która, dzięki uprzejmości jej Autora zaledwie tydzień temu trafiła do księgozbioru Muzeum Ziemi Kłodzkiej.
A ponieważ, niezmiennie od wielu lat, cieszą mnie kolejne „kłodzkie” inicjatywy wydawnicze, dzięki którym zasób opracowań poświęconych naszemu regionowi jest coraz obfitszy, podobają się ludzie i ich pasje, które owocują tak interesującymi rezultatami, uważam zatem, że warto jak najwięcej o takich aktywnościach mówić i pisać. Zaznaczam, że tekst...
Altheider Pressespiegel / Polanicki Przegląd Prasy. Grudzień
W grudniu zatrzymamy się jeszcze w końcówce XIX w. Niestety, porcja aktualności sprzed 100 lat jest w tym miesiącu zbyt obfita, dlatego dopiero w przyszłym miesiącu przybliżymy czas i okoliczności opisywanych wydarzeń. Warto jednak zwrócić uwagę Czytelników na trzy notatki. W jednej mowa o tym, że szlifierze szkła potrzebują do swojej pracy energii wodnej. Dlaczego? Ponieważ era elektryczności miała dopiero nadejść. Np. polanicki nowy dom zdrojowy i park po raz pierwszy oświetlono prądem 21 czerwca 1906 r. W innym miejscu czytamy o leczeniu chorej uczennicy powietrzem i zimną wodą. Nie, nie...
Kto wie, gdzie leży Jelnia?
Spotkania w kłodzkiej bibliotece oprócz niewątpliwej zachęty do czytania książek, mają też często walor edukacyjny. Podczas promocji książki „Chłopak z Jelni”, która odbyła się w Filii pod Pegazem 21 października 2022 r., licznie zebrani goście dowiedzieli się nie tylko, gdzie leży tytułowa wieś, ale także poznali autora wspomnień – Feliksa Czarneckiego, którego losy potoczyły się tak, że z opoczyńskich pól trafił do Kłodzka, gdzie do dziś mieszka.
Piątkowe spotkanie z Feliksem Czarneckim (rocznik 1935) prowadziła dyrektor kłodzkiej biblioteki Marta Zilbert. Goście usłyszeli wiele ciekawych...
Altheider Presseschau. Polanicki przegląd prasy. Listopad.
W redagowanym przez Georga Wenzla roczniku dawnych mieszkańców Polanicy „Altheider Weihnachtsbrief” w kilku numerach ukazały się przedruki z lokalnych gazet z lat 1885–1933. Są to notatki i artykuły o tym, co działo się wówczas w Polanicy (Altheide), co dotyczyło jej mieszkańców, czasem tego, co w Kłodzku i ościennych miejscowościach.
To prawdziwy skarb, o którego powstaniu jeszcze kiedyś napiszę. Są to opowieści o życiu dawnych polaniczan i mieszkańców hrabstwa, o codziennym życiu i planach na przyszłość. To życie, sposób myślenia, obyczaje i sprawy kryminalne, ale także informacje o...
Kapliczka wielu religii
Mieczysław Krywieńko, znany mieszkańcom naszej gminy jako dawny, wieloletni Nadleśniczy Nadleśnictwa Lądek-Zdrój od lat otaczał opieką niszczejące zabytki. Miał swój wkład m.in. w odnowę kościółka Matki Boskiej od Zagubionych w Karpowie, kalwarii na Cierniaku czy kapliczki św. Eustachego i św. Huberta w Trzebieszowicach. Teraz metamorfozie uległa zanikająca już kaplica stojąca niedaleko od Przełęczy Lądeckiej, położona pośród dawnej drogi prowadzącej w kierunku granicy. Obiekt był już właściwie w stanie ruiny. Społeczny Komitet Odbudowy Kapliczek (w skrócie SKOK) prowadził prace renowacyjne...
Krakowska Letnia Szkoła Archiwalna – w Kłodzku
W dniach 12-16 września br. członkowie Sekcji Archiwistyki działającej przy Studenckim Kole Naukowym Instytutu Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, brali udział w projekcie: „Krakowska Letnia Szkoła Archiwalna”. Zajęcia odbywały się w Kłodzku w ramach współpracy nawiązanej pomiędzy Instytutem a Parafią Rzymskokatolicką Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Kłodzku. Przypomnijmy, że w Kłodzku realizowany jest już od kilku lat, projekt: „Archiwa Kłodzkich Jezuitów OD-NOVA”, który uczestniczy w konkursie Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych: „Wspieranie Działań...
7 lipca 2022 r. Szalejów Górny – Cmentarz parafialny
Uroczystość upamiętniająca postać Stefana Bobuli, bohatera walk o niepodległość.
Maciej Awiżeń – starosta kłodzki wraz z Ryszardem Niebieszczańskim członkiem Zarządu Powiatu Kłodzkiego, uczcili pamięć i oddali hołd przy grobie Stefana Bobuli – przedwojennego żołnierza, funkcjonariusza Policji, który swoje życie poświęcił walce o niepodległość i służbie Polsce.
W uroczystości udział wzięli również przedstawiciele z województwa oraz lokalnych samorządów: Jarosław Kresa wicewojewoda Dolnośląski, Dariusz Wesołowski komendant Wojewódzki Policji we Wrocławiu, naczelnik Oddziałowego Biura...
79. ROCZNICA LUDOBÓJSTWA NA KRESACH WSCHODNICH
Pamiętamy o tych, którzy zginęli tylko dlatego, że byli Polakami.
W Kłodzku, przy Pomniku Pamięci w Parku Kresowian, odbyły się uroczyste obchody 79. rocznicy ludobójstwa na polskiej ludności dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na dawnych Kresach Wschodnich. Obok mieszkańców i rodzin Kresowian w obchodach w Kłodzku uczestniczyli: Maciej Awiżeń starosta kłodzki, Ryszard Niebieszczański członek Zarządu Powiatu Kłodzkiego, Tadeusz Szewczyk prezes Stowarzyszenia Kresowian Ziemi Kłodzkiej, Monikę Wielichowską poseł na Sejm RP reprezentowała Aneta Łosiewicz radna Rady Miejskiej w Kłodzku,...
Rzadki numizmat w zbiorach Muzeum Papiernictwa
Muzeum Papiernictwa zakupiło bardzo rzadki numizmat – 500 zł z okresu insurekcji kościuszkowskiej, czyli z 1794 roku. Kościuszkowskie tzw. „bilety skarbowe” to pierwsze polskie pieniądze papierowe. Nie od dziś wiadomo, że nasze muzeum lubuje się w kolekcjonowaniu pieniędzy papierowych – ich podłożem jest papier, a one same w nietuzinkowy sposób potrafią przekazać, przypomnieć, zobrazować historię i rozmaite zmiany gospodarcze czy społeczne jakich ludzie byli świadkami podczas rozwoju naszej cywilizacji. Udało nam się do tej pory zebrać bardzo pokaźną kolekcję banknotów, a biletów skarbowych...
Spełnione oczekiwanie
Byliśmy głęboko przekonani, że dwa dziesięciolecia (1990–2010) szerokiego zainteresowania wszelkiego rodzaju naszymi „regionalizmami” doprowadziły do tego, że na stałe utrwaliliśmy w sobie związek z tutejszą przestrzenią i tutejszym czasem – w jego różnych historycznych zawijasach. Że już bez wątpliwości jesteśmy stąd. Okazało się to sporym uproszczeniem. A wiadomo uproszczenie spłyca i zubaża sprawę. Nasze usilne starania, żeby dobrze poznać przeszłość, udokumentować ją w wydawnictwach, wystawach, rozmowach i przekonaniach ma ciągle, jak się okazuje, spore luki. Szczególnie widoczne w...
(Znikająca) komunikacja w Kresowej Dolinie
W drugiej połowie XIX wieku potrzeby rozwijającego się przemysłu drzewnego i idąca za tym wymiana korespondencji biznesowej wymusiły potrzebę organizacji połączeń komunikacyjnych w rejonie Kresowej Doliny (Doliny Bystrzycy Łomnickiej). Pierwszym był rozwój tzw. postbusów, czyli powozów konnych przewożących przesyłki pocztowe i pasażerów. Po skomunikowaniu ważniejszych ośrodków w dawnym powiecie bystrzyckim (niem. Landkreis Habelschwerdt), takich jak Lądek, Międzylesie, Długopole, Stara Łomnica i Wilkanów przyszedł czas na odległe Mostowice, gdzie 1 sierpnia 1867 roku uruchomiono placówkę...
- « pierwsza
- ‹ poprzednia
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- …
- następna ›
- ostatnia »